Informacje o osobach mających związek z gm. Kaźmierz (tzn. urodzili się tutaj lub mieszkali) i brali czynny udział w Powstaniu Wielkopolskim. Artykuły powstały na podstawie materiałów zebranych i opublikowanych przez dr Sylwię Zagórską w Obserwatorze Kaźmierskim, a także na podstawie informacji zawartych na stronie http://powstancywielkopolscy.pl/. Jeśli posiadasz informacje o takich osobach ze swojej rodziny lub z grona znajomych, zadzwoń 603811891, lub napisz j.oses@op.pl.
Powstańcy Wielkopolscy

Bolesław Frankowski 1903 - 1962
Urodził się 25.05.1903 r. w Bytyniu, syn Jakuba i Heleny zd. Nawrockiej. Wstąpił jako ochotnik do 4 Kompanii Służby Straży i Bezpieczeństwa w Poznaniu. Od 27.12.1918 r. walczył na terenie stolicy Wielkopolski z Niemcami o cytadelę, koszary, lotnisko Ławica. Po walkach powstańczych pełnił służbę wartowniczą, pilnując różnych obiektów wojskowych i administracyjnych na terenie Poznania do 27.03.1919 r. W latach 1924-26 odbył czynną służbę wojskową w 7 Pułku Artylerii Ciężkiej Wielkopolskiej. Do czasu powstania oraz w latach 1919-1924 i 1926-1934 pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Zmobilizowany do Wojska Polskiego 21.08.1939 r. W II wojnie światowej walczył pod Koninem, Turkiem, Leszczynami, Łęczycą, Sochaczewem, Kutnem. Z niewoli wojennej powrócił 09.10.1939 r. W okresie okupacji pracował w Poznaniu. Uchwałą Rady Państwa nr: 03.15-0.79 z dnia 15.03.1958 r. Odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Zmarł 26.11.1962 r. pochowany został na cmentarzu przy ul. Lubowskiej w Poznaniu.

Walenty Forysiak 1882 - ?
Urodził się 04.02.1882 r. w Bytyniu, syn Stanisława i Antoniny. Brał czynny udział z bronią w ręku w Powstaniu Wielkopolskim od 04.01.1919 r. do 28.02.1919 r. na odcinku frontu międzychodzkiego. Kompania Pniewska; Oddział por. Bogusławskiego. Stopnie: starszy wachmistrz i podporucznik mianowany. Uchwałą Rady Państwa nr: 12.22-0.764 z dnia 22.12.1966 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

Józef Flura 1889 - ?
Urodził się 02.03.1889 r. w miejscowości Gorgoszewo, w gminie Kaźmierz, syn Michała i Michaliny. Brałczynny udział z bronią w ręku w Powstaniu Wielkopolskim od 07.01.1919 r. do 18.02.1919 r. Walczył w I Pułku Strzelców Wielkopolskich. Następnie pełnił służbę zawodową w tej jednostce do 01.09.1939 r. W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej. Uchwałą Rady Państwa nr: 02.19-0.46 z dnia 19.02.1958 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

Walenty Dzierzgowski 1901 - 1961
Urodził się 11 lutego 1901 roku w miejscowości Bytyń – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Kaźmierz, w rodzinie Wojciecha i Antoniny z dom. Przybylak. Dzierzgowski Walenty w Powstaniu Wielkopolskim: jednostka: 2 Pułk Strzelców Wlkp. stopień: szeregowiec. Brał czynny udział z bronią w ręku w Powstaniu Wlkp. na terenie Czarnkowa i okolicy pod dowództwem kapitana Frydrychowicza, później w 2 Pułku Strzelców Wlkp. (56 pp) do 09.07.1921 pod dowództwem por. Ratajczaka. W kwietniu 1922 pobrany do służby obowiązkowej do 7 PAC w Siedlcach, gdzie pełnił służbę do kwietnia 1923. Został zwolniony jako szeregowiec. W sierpniu 1939 został powołany do Wojska Polskiego, przebywał na froncie, dostał się do niewoli niemieckiej i przebywał w Lublinie do 04.12.1939. Odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 12.17.-0.1046 z dnia 1958-12-17. Zmarł 15 maja 1961 roku. Pierwotnie spoczywał na cmentarzu komunalnym Junikowo, obecnie po ekshumacji (6.3.2003) spoczywa na cmentarzu parafialnym pw. Najświętszego Serca Jezusa i św. Floriana na Jeżycach w Poznaniu.

Stefan Dankowski 1902 - 1956
Robotnik - urodził się 02.08.1902 r., w Chraplewie (pow. Nowy Tomyśl), syn Jana i Walentyny zd. Łuczak. Mieszkaniec wsi Michorzewo, (gm. Kuślin) i Kaźmierza. Szeregowiec w Straży Ludowej 3 Kompanii Lwówek Front Zachodni Wojsko Polskie do 03.1921. W Powstaniu Wielkopolskim pełnił funkcję sanitariusza. Zmarł 30.04.1956 r., pochowany na cmentarzu parafialnym w Kaźmierzu.

Józef Danielewski 1899 - 1952
Urodził się 10.09.1899 w Roszczkach (obecnie Bytyń), w gminie Kaźmierz, syn Walentego i Marianny zd. Piszczyńskiej. Walczył w Powstaniu Wielkopolskim na froncie zachodnim. W „Albumie Pamiątkowym Powstańców Ziem Zachodnich R.P.” wydanym w 1938 r. w Poznaniu widnieje pod nr ewidencyjnym 300/10. Brał udział w walkach polsko – ukraińskich 1920 r. oraz wojnie polsko – rosyjskiej, w tym w Bitwie Warszawskiej w dniach 13 – 25 sierpnia 1920 r., jako ładowniczy ckm-u, za co otrzymał krzyż Virtuti Militari. Uczestniczył w wojnie obronnej 1939 r. Po przegranej bitwie nad Bzurą dostał się do niemieckiej niewoli, z której zdołał uciec. Wysiedlony przez Niemców we wrześniu 1940 r. z rodziną: żoną Wandą, synami Mieczysławem ur. 1936 r. i Józefem ur. 1939 r. oraz matką Marianną ur. 1875 r. z Bytynia do wsi Cichostów położonej w województwie lubelskim. Zmarł 27.09.1952 r., pochowany na cmentarzu parafialnym w Bytyniu.

Stanisław Dachowski 1890 - 1961
Urodził się 09.05.1890 r., w miejscowości Chynów Pustkowie (obecnie Chynowa), w gminie Przygodzice, w powiecie ostrowskim, syn Walentego i Marianny. W latach 1911 – 1913 odbył służbę wojskową w niemieckim 4 Pułku Artylerii Ciężkiej w Magdeburgu. Od 01.08.1914 r. w stopniu starszego szeregowca brał udział w I wojnie światowej, następnie w Powstaniu Wielkopolskim. Od 10.12.1919 r. do 01.07.1920 r. służył w Żandarmerii Krajowej w stopniu żandarma w Objeździe Gniezno. 01.07.1920 r. wskutek reorganizacji Żandarmerii Krajowej przeszedł automatycznie do Policji Państwowej. 22.05.1923 r. przeniesiony do Komendy Powiatowej PP w Szamotułach na posterunek w Dusznikach. Był komendantem Posterunku Policji Państwowej w Kaźmierzu w latach 30-tych XX w., pełniąc służbę z funkcjonariuszami Maciejem Konwińskim i Marcinem Wolniakiem. W 1935 r. miał stopień przodownika, czyli sierżanta. Zmarł 21.01.1961 r. w Rogoźnie.

Ignacy Ciborek 1889 - 1942
Urodził się 24.07.1889 r. w Wojnowicach (pow. Nowy Tomyśl), syn Michała, mieszkaniec w Witkowic. Stopień: szeregowiec. Zmarł 30.11.1942 r., pochowany na cmentarzu w Kaźmierzu.

Michał Chmielewski 1902 - 1975
Urodził się 10.09.1902 r. w Sierpówku, w gminie Kaźmierz, syn Wincentego i Marii. Zgłosił się jako ochotnik 05.01.1919 r. do Powstania Wielkopolskiego i walczył z bronią w ręku pod dowództwem porucznika Siudy w Kompanii Wolsztyńskiej przy oswobodzeniu Wolsztyna, a następnie pod miejscowością Chobienice, gdzie odniósł ranę w rękę. Po wyleczeniu został przydzielony do 57 Pułku Piechoty, w którym służył do 18.08.1921 r. Uchwałą Rady Państwa nr: 08.29-0.353 z dnia 29.08.1968 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. zmarł w 03.07.1975 r., pochowany na cmentarzu komunalnym Junikowo w Poznaniu.

Antoni Bręczewski 1891 - 1974
Rolnik - urodził się 28.05.1891 r. w Grzebienisku, syn Andrzeja i Marianny, mieszkaniec w Kaźmierza. 15.10.1913 r. został powołany do czynnej służby wojskowej w armii niemieckiej i wcielony do 19 Regimentu Piechoty im. von Courbière’a. W czasie I wojny światowej walczył w 14 Regimencie Piechoty na froncie zachodnim. Został ranny. 13.12.1918 r. zdemobilizowany w stopniu starszego szeregowca, wrócił do Kaźmierza. 02.01.1919 r. jako ochotnik zgłosił się do tworzonych oddziałów powstańczych w Szamotułach. Pod dowództwem porucznika Franciszka Przybylskiego w 1 Kompanii Szamotulskiej walczył na terenie powiatu szamotulskiego, a następnie na odcinku nadnoteckim: pod Czarnkowem, Gulczem, Roskiem i Wrzeszczyną. 21.06.1919 r. wraz z Kompanią Szamotulską został wcielony do 63 Toruńskiego Pułku Piechoty (16 Pomorska Dywizja Piechoty).

Walenty Boruszak 1898 - ?
Urodził się 20.01.1898 r. w Chlewiskach, syn Jana i Petroneli. Brał udział w walkach od 27.12.1918 r. do 13.02.1919 r. na froncie czarnkowskim w Kompanii Szamotulskiej jako dowódca plutonu. We wrześniu 1939 r. został powołany do czynnej służby wojskowej i wcielony do 5 Batalionu Pancernego. Brał udział w kampanii wrześniowej aż do chwili rozbrojenia przez Niemców. Przez okres okupacji przebywał w Krakowie. Uchwałą Rady Państwa nr: 12.06-0.961 z dnia 06.12.1957 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.