Stanisław Tobis w sierpniu 1923 roku objął posadę nauczyciela w jednoklasowej Szkole Powszechnej w Podpniewkach (powiat szamotulski). Od 1 sierpnia 1926 roku do wybuchu II Wojny Światowej pracował jako nauczyciel w 7-klasowej Szkole Powszechnej w Kaźmierzu. Po wojnie - 10 lutego 1945 roku przeprowadził pierwszy zapis dzieci w wieku szkolnym z rejonu Kaźmierza i uruchomił szkołę. Inspektorat Szkolny w Szamotułach powierzył mu obowiązki kierownika tej placówki. W 1966 roku po 43 latach pracy zawodowej na skutek ubytku sił fizycznych (dwukrotny pobyt w sanatorium z powodu choroby płuc i serca) przeszedł w stan spoczynku. Nadal jednak pracował na pół etatu w kaźmierskiej szkole uczył wychowania muzycznego i prowadził jednocześnie chór szkolny. Stanisław Tobis od maja 1927 roku aż do wybuchu II Wojny Światowej pracował społecznie jako dyrygent miejscowego Koła Śpiewaczego im. Stanisława Moniuszki, a także chóru szkolnego. Był również reżyserem amatorskich przedstawień teatralnych, wystawianych przez różne organizacje społeczne. Cały ten okres naznaczony był wieloma jego osobistymi i zespołowymi osiągnięciami twórczymi, zwłaszcza artystycznymi. Koło Śpiewacze MONIUSZKO pod patronatem proboszcza ks. Wacława Faustmanna ówczesnego prezesa Wielkopolskiego Związku Chórów Kościelnych oraz pod dyrekcją Stanisława Tobisa zdobywało czołowe lokaty na zjazdach kół śpiewaczych, uczestniczyło w życiu muzycznym województwa poznańskiego, m.in. we Wszechsłowiańskim Zjeździe Śpiewaczym w auli Uniwersytetu Poznańskiego MONIUSZKO dwukrotnie wystawił operę Karola Kurpińskiego (1785-1857) pt.: „Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale”. Chór szkolny kilkakrotnie występował przed mikrofonami Polskiego Radia. W 1937 roku Polskie Radio z kościoła w Kaźmierzu przeprowadziło transmisję Pasterki na całą Polskę - na falach długich i krótkich - na cały świat. Podziękowania i gratulacje za piękne wykonanie przez chór „Moniuszko” kolędy nadeszły aż z Argentyny. Stanisław Tobis w czasie wakacji letnich w latach 1927 i 1929 odbył obowiązkową służbę wojskową. W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do 72 Pułku Piechoty w Radomiu. W Kampanii Wrześniowej walczył w Puszczy Świętokrzyskiej i rejonie Lublina. Po ostatecznym rozbiciu Wojsk Polskich przez hitlerowców powrócił do Kaźmierza. W czasie okupacji pracował jako pomocnik cieśli, potem robotnik betoniarski i drogowy. Wraz z kilkoma osobami, m.in. z Kazimierzem Bukowskim i Stanisławem Zgaińskim (znanymi postaciami z dziejów Ziemi Szamotulskiej) należał do tajnej organizacji antyhitlerowskiej działającej w ramach ogólnokrajowego Związku Walki Zbrojnej, później Armii Krajowej. Na początku wojny był m.in. razem z paroma mieszkańcami Kaźmierza zakładnikiem Niemców. W 1942 roku władze niemieckie planowały wywóz Stanisława Tobisa w głąb III Rzeszy (Dusseldorf). Przebywał długo w obozie przejściowym w Poznaniu - był dozorcą baraków, pomagał wielu Polakom przechodzącym przez obóz. Po ucieczce Niemców z Poznania na początku 1945 roku powrócił do Kaźmierza. Włączył się w proces odnowy życia społecznego administracyjnego na terenie gminy i powiatu szamotulskiego. W Kaźmierzu zorganizował placówkę PCK, która udzielała pomocy powracającym z obozów Polakom, Czechom i Węgrom. Reaktywował niektóre organizacje świeckie i kościelne, powołał do życia Koło Śpiewacze MONIUSZKO, którego ponownie został dyrygentem.

   W latach 1946-1954 pełnił funkcję dyrygenta okręgu: Szamotuły - Oborniki - Międzychód. Wespół z działaczami Zjednoczenia Polskich Zespołów Śpiewaczych i Instrumentalnych: Witalisem Dorożałą, Stanisławem Kwaśnikiem, Józefem Preussem, Leokadią Popielą (ci ostatni to prezesi szamotulskiej „Lutni”) i dyrygentem Janem Bukowskim („Lutnia”) oraz wieloma propagatorami idei śpiewaczej w Wielkopolsce organizował zjazdy i imprezy śpiewacze, m.in. dyrygował połączonymi chórami podczas uroczystości odsłonięcia obelisku Wacława Szamotulczyka w Szamotułach 1947 roku. Stanisław Tobis w sierpniu 1945 roku wstąpił do Związku Nauczycielstwa Polskiego i był jego członkiem do końca życia. Do 1964 roku był radnym Rady Gminy, później Gromadzkiej Rady Narodowej. W okresie powojennym należał do kilku organizacji społecznych i politycznych. Głównie jednak jako kierownik szkoły oraz dyrygent chóru „Moniuszko” działał na polu oświatowym i kulturalnym. Chór jak kiedyś zdobywał czołowe miejsca na zjazdach i świętach artystycznych. Śpiewał również w kaźmierskim kościele i innych świątyniach, stanowiąc oprawę muzyczną wielu uroczystości religijnych i nabożeństw; chór w repertuarze posiadał m.in. Mszę św. skomponowaną przez G.P. da Palestinę (Włocha: 1525-1594). Po 1966 roku Stanisław Tobis prowadził chór MONIUSZKO. Działalność tę przerwał ostatecznie z początkiem lat siedemdziesiątych; sporadycznie dyrygował „Moniuszką” podczas świąt kościelnych. W okresie 56 lat swojej służby pedagogicznej i społecznej (wliczając w to lat pracy po przejściu na emeryturę) Stanisław Tobis otrzymał wiele wyróżnień, dyplomów, odznak i odznaczeń, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Srebrną Odznakę Śpiewaczą, Złotą Odznakę ZNP, Odznakę Honorową „Zasłużony Działacz Kultury”.

   Stanisław Tobis 1 marca 1930 roku zawarł związek małżeński z Janiną Jasicką. Z tego związku urodziło się dwóch synów: Aleksander (1932) pracownik naukowy, profesor zwyczajny dr hab. na UAM w Poznaniu i Zbigniew (1935-2001) nauczyciel języka polskiego i muzyki w Szkole Podstawowej w Kaźmierzu. Stanisław Tobis zmarł nagle 24 października 1981 roku w wieku 77 lat. Spoczął na miejscowym cmentarzu parafialnym. Chór MONIUSZKO pożegnał go pieśnią „W mogile ciemnej”.

Przygotowała Halina Tobis na podstawie książki „Ich ślady na Ziemi Szamotulskiej” Romualda Krygiera

J. Oses

We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.