Urodził się 04.03.1899 r. w miejscowość Ujazd, w powiecie gnieźnieńskim. Po ukończeniu 18 roku życia został wcielony do armii niemieckiej. Od 30.12.1918 r. jako ochotnik walczył w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919 r. w okolicach Gniezna. W walkach powstańczych został ranny w nogę. Przebywał w szpitalu we Wrocławiu. Po wyleczeniu ran wrócił do rodzinnego Ujazdu i podjął pracę listonosza. 03.02.1919 r. powołany do czynnej służby wojskowej w 68 Pułku Piechoty. 28.07.1922 r. przeniesiony do rezerwy w stopniu kaprala. W 1929 r. zamieszkał w Kaźmierzu z powodu zatrudnienia w kaźmierskiej poczcie. 19.08.1933 r. zawarł związek małżeński z Joanną Przybylską.
W kwietniu 1934 r. został przeniesiony do Bukownicy k. Ostrzeszowa. 24.08.1939 r. zmobilizowany i wcielony do Okręgowej Składnicy Mundurowej VII w Poznaniu. W pierwszych dniach agresji niemieckiej na ziemie polskie w 1939 r. jednostka, w której Kazimierz Gronowski był żołnierzem, została przeniesiona do Dęblina k. Warszawy. Tam stoczyła krwawy bój z wojskami niemieckimi, w którym został ranny w rękę. 21.09.1939 r. wzięty do niewoli radzieckiej. Kilka miesięcy spędził w Sasowie k. Lwowa, później w Olesku. Najdłużej przebywał w obozie w Podhorcach w pobliżu Lwowa. W tym czasie żona Joanna Gronowska czyniła staranie o powrót do Kaźmierza. Wróciła w listopadzie 1939 r. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej w 1941 r. przetransportowano wszystkich polskich jeńców, w tym także Kazimierza Gronowskiego w głąb Związku Radzieckiego. 30.09.1941 r. zgłosił się lako ochotnik do Armii Polskiej tworzonej przez gen. Władysława Andersa na terenie Związku Radzieckiego. Z przyczyn politycznych armia opuściła terytorium ZSRR i udała się na bliski Wschód. Po okresie kwarantanny i przeszkoleniu w Palestynie oddziały polskie zostały podporządkowane dowódcy brytyjskiej 8 Armii. Kazimierz Gronowski w szeregach 17 Kompanii Transportowej 2 Korpusu Polskiego walczył o zdobycie wzgórza Monte Cassino i stojącego tam klasztoru, gdzie Niemcy zorganizowali silny punkt oporu. 18.05.1944 r. po krwawych walkach żołnierze polscy pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyli Monte Cassino. Dalszy szlak bojowy Kazimierza Gronowskiego to udział w wyzwoleniu Ankony i walki w Apeninach. W kwietniu 1945 r. wyzwalał Bolonię. Wyparcie Niemców z Bolonii 21.04.1945 r. to ostateczna ich klęska na froncie włoskim. Po wyzwoleniu Bolonii odbyło się spotkanie polskich żołnierzy z Papieżem Piusem XII, otrzymali Jego błogosławieństwo i przez Kanał La Manche udali się do Anglii na wypoczynek. Anglicy przewieźli ich do Szkocji. 06.11.1946 r. został zdemobilizowany na podstawie rozkazu Min. Obr. Nar. nr 0181 z dnia 18-10.1945 r. 07.11.1946 r. przypłynął do Gdańska 11.11.1946 r., powrócił do Kaźmierza. Pracował na poczcie w Poznaniu, aż do emerytury, do 1964 r. Został zweryfikowany jako Powstaniec Wielkopolski przed 1939 r. i ujęty w ewidencji Biura Historycznego DGR-VII w Poznaniu pod nr 8961.
Otrzymał odznaczenia:
Odznaka Pamiątkowa Wojsk Wielkopolski 27.12.1918 - 21.08.1919 nr leg.Q556\ Poznań 16.12.1912 r.
Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino, nr leg. 5050 z dn. 12.03.1945 r.
Pamiątkowa Odznaka 3 Dywizji Strzelców Karpackich, nr leg. 4-663 z dnia 19.12.1945 r.
Odznaczenia brytyjskie: „Gwiazda za Wojnę 1939-1945 i Gwiazda Italii” - Zaświadczenie nr 1899/100/III-rozkaz 17 K.Z. nr 12, z dn. 15.03.1946 r. - Legitymacja - Rozk. 2 Korp. 3470/404/AGI 46 Odznaka Grunwaldzka, nr leg. 33044, z dn. 09.05.1969 r.
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 r., nr leg.1387-69-54, z dn. 22.12.1969 r.
Wielkopolski Krzyż Powstańczy, nr leg. 1383-69-113, z dn. 22.12.1969 r.
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nr leg. 154-71,37, z dn. 08.10. 1971 r.
Przyznane stopnie wojskowe:
- kapral 1919
- starszy kapral 1920
- plutonowy 1931
- sierżant 1942
Kazimierz Gronowski zmarł 11 lutego 1971 r. Spoczywa na kaźmierskim cmentarzu.
Pani Joanna Gronowska (żona) podjęła decyzję o przekazaniu Pamiątkowego Krzyża Monte Cassino nr leg. 5050 z dn. 12.03.1945 r. do Izby Pamięci Narodowej przy Szkole Podstawowej w Kaźmierzu. W obecności rodziny aktu przekazania dokonała wnuczka Atleta Grenda w dniu uroczystego otwarcia Izby Pamięci 09.05.1971 r.
Wykorzystane źródła:
- Wypis z dokumentów ZBoWiD z lal 1950-1990 sporządzone 05.08.2004 r. przez Zygmunta Płocharza, sekretarza Zarządu Związku Kombatantów RP i BWP w Kaźmierzu.
- Wywiad z Joanną Gronowską (wdową po Kazimierzu Gronowskim przeprowadzony 09.05.2005 r. przez Marlenę Grenda wnuczkę) zam. w Kaźmierzu - przekazała Marlena Grenda (wnuczka) zam. w Kaźmierzu
- Książeczka wojskowa (kserokopia) wydana przez Rejonową Komendę Uzupełnień (RKU) Szamotuły w dniu 17.12.1946 r. Kazimierzowi Gronowskiemu - przekazała Urszula Derda (wnuczka) zam. w Kaźmierzu
- Legitymacja odznaczeń (kserokopia) Kazimierza Gronowskiego - przekazała Urszula Derda (wnuczka) zam. w Kaźmierzu
Materiał przygotowała p. Urszula Kowzan założycielka i długoletni opiekun Szkolnej Izby Pamięci Narodowej w Kaźmierzu.
Tekst powyższy pochodzi z Obserwatora Kaźmierskiego nr 4 (84) z czerwca 2007 r.
Fotografie - skany odznaczeń i dokumentów udostępniła córka p. Kazimierza p. Maria Stachowiak i wnuczka Urszula Derda. Dziękujemy.
Myślę, że warto przy okazji wspomnieć o Kaźmierskim Urzędzie Pocztowo-Telegraficznym z lat przed II wojną światową. Urząd ten mieścił się w budynku p. Koralewskiego. Był to Polski Urząd Pocztowy w Kaźmierzu i w nim właśnie pracował przed wojną Kazimierz Gronowski.
na fotografii; przed budynkiem - pracownicy kaźmierskiego urzędu w roku 1934
świąteczny nastrój; nad drzwiami widnieje portret Marszałka Józefa Piłsudskiego
J. Oses